სავარაუდოა რომ აშშ-ის სასამართლოების უმეტესობა AI-ის შეცდომებს ვერ შეამჩნევს

სასამართლოში წესრიგი დაცული უნდა იყოს, თუმცა, ახლა თავად მოსამართლეები აღმოჩნდნენ კრიტიკის ქარცეცხლში, სავარაუდოდ, ხელოვნური ინტელექტის მიერ გენერირებული გადაწყვეტილების გამო.

ჯორჯიის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლემ, ჯეფ უოტკინსმა, ახსნა, თუ რატომ გააუქმა სამი მოსამართლისგან შემდგარმა პანელმა გასულ თვეს გადაწყვეტილება, რომელიც, როგორც ჩანს, პირველი ცნობილი შემთხვევაა, როდესაც მოსამართლემ მხარი დაუჭირა მხარეს, რომელიც იურიდიულ დავაში მოსაგებად AI-ის მიერ გენერირებულ ყალბ საქმეებს ეყრდნობოდა.

ახლა ექსპერტები აფრთხილებენ, რომ მოსამართლეების მიერ AI-ის „ჰალუცინაციების“ უგულებელყოფა, შესაძლოა, ჩვეულებრივ მოვლენად იქცეს, განსაკუთრებით გადატვირთულ ქვედა ინსტანციის სასამართლოებში. ამ დროისთვის კი მხოლოდ ორმა შტატმა გადადგა ნაბიჯი, რათა მოსამართლეებს ტექნოლოგიური კომპეტენციების ამაღლება აიძულოს.

ყალბი საქმეები ჯორჯიის სასამართლოში

ახლახან გაუქმებული გადაწყვეტილება ჯორჯიაში განქორწინების დავას ეხებოდა. მოსამართლე უოტკინსის თქმით, გადაწყვეტილების პროექტი ქმრის ადვოკატმა, დაიანა ლინჩმა, მოამზადა. ეს ჩვეულებრივი პრაქტიკაა ბევრ სასამართლოში, სადაც გადატვირთული მოსამართლეები ისტორიულად ადვოკატებს ეყრდნობიან გადაწყვეტილებების პროექტების მოსამზადებლად. თუმცა, ეს პროტოკოლი დღეს, როდესაც ადვოკატები სულ უფრო ხშირად იყენებენ AI-ს იურიდიული დოკუმენტების შესადგენად, განსაკუთრებული რისკის ქვეშ დგას.

შეცდომით მიღებული გადაწყვეტილება ნაწილობრივ ეყრდნობოდა „ორ გამოგონილ საქმეს“, რომლებიც, უოტკინსის ვარაუდით, „შესაძლოა, გენერაციული ხელოვნური ინტელექტის „ჰალუცინაციები“ ყოფილიყო“, ასევე ორ საქმეს, რომლებსაც ცოლის შუამდგომლობასთან „არაფერი ჰქონდა საერთო“.

ცოლის მიერ საქმის გასაჩივრების შემდეგ, ადვოკატ ლინჩს 2500 დოლარის ოდენობის სანქცია დაეკისრა. ქმრის საპასუხო განცხადება, რომელიც, როგორც ჩანს, ასევე ლინჩის მიერ იყო მომზადებული, დამატებით 11 საქმეს იმოწმებდა, რომლებიც „ან ჰალუცინირებული იყო“, ან — არარელევანტური.

შემაშფოთებელია, რომ მოსამართლემ ვერ შეძლო დაედასტურებინა, გენერირებული იყო თუ არა ყალბი საქმეები AI-ის მიერ, რაც მიუთითებს, თუ რამდენად რთულია სასამართლოსთვის ადვოკატების პასუხისმგებლობის საკითხის დაყენება.

„ჩვენ არ გვაქვს ინფორმაცია, თუ რატომ არის მოპასუხის არგუმენტაციაში მითითებული არარსებული საქმეები და შეგვიძლია მხოლოდ ვივარაუდოთ, რომ ის, შესაძლოა, AI-ის მიერ იყო მომზადებული,“ — წერს უოტკინსი.

„სავარაუდო“ განმეორება

ჯონ ბრაუნინგი, ტეხასის მეხუთე სააპელაციო სასამართლოს გადამდგარი მოსამართლე, ახლა კი ფოლკნერის უნივერსიტეტის სამართლის პროფესორი, ამბობს, რომ „ სავარაუდოა, რომ კიდევ ვიხილოთ მეტი საქმე“, როგორიც ჯორჯიის განქორწინების დავა იყო, სადაც „სასამართლო გაუცნობიერებლად იმეორებს ადვოკატის მიერ შემოთავაზებულ ყალბ ციტატებს“.

„ასეთი სცენარი შემიძლია წარმოვიდგინო ნებისმიერ სიტუაციაში, როდესაც მოსამართლეს უამრავი საქმე აქვს და ადვოკატებს ეყრდნობა გადაწყვეტილებების პროექტების მომზადებაში, მათ შორის არა მხოლოდ საოჯახო, არამედ სამოქალაქო და სისხლის სამართლის საქმეებშიც კი,“ — განუცხადა ბრაუნინგმა Ars-ს.

პიტერ ჰენდერსონი, პრინსტონის უნივერსიტეტის POLARIS Lab-ის მკვლევარი, თვლის, რომ ასეთი შემთხვევები ჯერ კიდევ არ ხდება ყოველდღიურად, რადგან ყალბი საქმეები, როგორც წესი, „აშშ-ის სამართლებრივი სისტემის შეჯიბრებითი ბუნების“ წყალობით ვლინდება. ანუ, მოწინააღმდეგე მხარე ამოწმებს და ასაჩივრებს უზუსტობებს.

თუმცა, როგორც ეს შემთხვევა გვიჩვენებს, ყოველთვის არ არის გარანტირებული, რომ მხარეს, რომელიც პროცესით დაღლილია, ექნება ენერგია ან რესურსი, აღმოაჩინოს და გაასაჩივროს მცდარი გადაწყვეტილებები.

 განათლება და ახალი სისტემები

მიუხედავად იმისა, რომ ადვოკატებს სანქციები, სამსახურიდან გათავისუფლება ან ლიცენზიის შეჩერება ემუქრებათ, მოსამართლეები, სავარაუდოდ, მხოლოდ უხერხულ მდგომარეობაში აღმოჩნდებიან ადვოკატების შეცდომების ვერშემჩნევის გამო.

გამოსავლის ძიებაში, ზოგიერთი მოსამართლე AI-ს გამოყენებას კრძალავს, ზოგი კი — გამოყენების შესახებ გამჟღავნებას ითხოვს. თუმცა, ბრაუნინგის აზრით, ესეც არ არის იდეალური გამოსავალი, რადგან AI ფუნქციები სულ უფრო ინტეგრირდება პოპულარულ იურიდიულ ინსტრუმენტებში და ადვოკატებმა, შესაძლოა, ვერც კი გააცნობიერონ, რომ გენერაციულ AI-ს იყენებენ.

ამიტომ, ექსპერტების აზრით, მთავარი გამოსავალი განათლებაა, როგორც ადვოკატებისთვის, ისე მოსამართლეებისთვის. მინიმუმ ორმა შტატმა — მიჩიგანმა და დასავლეთ ვირჯინიამ — უკვე გამოსცა იურიდიული ეთიკის დასკვნები, რომლებიც მოსამართლეებისგან AI-სთან მიმართებით „ტექნოლოგიურ კომპეტენტურობას“ მოითხოვს.

სხვა ექსპერტები უფრო სტრუქტურულ გადაწყვეტილებებს გვთავაზობენ:

• ღია მონაცემთა ბაზა: პიტერ ჰენდერსონი მხარს უჭერს „სასამართლო საქმეების ღია, თავისუფალი და ცენტრალიზებული რეპოზიტორიუმის“ შექმნას, რაც ყველას გაუადვილებს AI-ის მიერ გენერირებული ყალბი ციტატების გადამოწმებას.

• „ჯილდოს“ სისტემა: MIT-ის ექსპერტი დაზა გრინვუდი გვთავაზობს „ჯილდოს“ სისტემის შექმნას, რომლის მიხედვითაც, მხარე, რომელიც პირველი აღმოაჩენს და შეატყობინებს ყალბ ციტატას, სანქციის სახით გადახდილი თანხის ნაწილს მიიღებს. ეს ადვოკატებს აიძულებს, უფრო ყურადღებით იყვნენ.

სანამ სასამართლოები AI-სთან გამკლავების გზებს ეძებენ, ექსპერტები ამბობენ, რომ არსებობს აშკარა ნიშნები, რომლებითაც მოსამართლეებს შეუძლიათ ყალბი საქმეების ამოცნობა: საქმის ნომერი, რომელიც შეიცავს „123456“-ს, არასწორი იურისდიქციის მითითება ან არაბუნებრივი, „რობოტული“ ენა.

საბოლოო ჯამში, როგორც ბრაუნინგი წერს თავის მომავალ სტატიაში, „ტექნოლოგიური მიღწევების მიუხედავად, რომლებიც მოსამართლის გადაწყვეტილებას ეხმარება, საბოლოო პასუხისმგებლობა ყოველთვის დარჩება ცოცხალ მოსამართლესა და მის ადამიანურ თვისებებზე — იურიდიულ მსჯელობაზე, ემპათიაზე, სამართლიანობის ძლიერ გრძნობასა და ეთიკისადმი ურყევ ერთგულებაზე. ამ თვისებებს AI ინსტრუმენტი ვერასდროს ჩაანაცვლებს.“

ITNEWS-ის მეგობარი ვებ-გვერდია ITJOBS.GE. ITJOBS.GE-ზე ორგანიზაციებს და ფიზიკურ პირებს, აქვთ საშუალება განათავსონ როგორც ვაკანსიები, ტრენინგები და ივენთები ასევე კონკრეტული Tech დავალებები, რისთვისაც ეძებენ დეველოპერებს, დიზაინერებს, სეო სპეციალისტებს და ა.შ. ITJOBS.GE - იპოვე დასაქმების საუკეთესო შესაძლებლობები ან გამოაქვეყნე ვაკანსია / დავალება და მიაწვდინე ხმა სასურველ აუდიტორიას.