ტრამპის ბრძანება „ანტი-ვოუქ“ ჩატბოტების შექმნის შესახებ არაკონსტიტუციურია -სენატორი

სენატორის ბრალდებით, ტრამპი ჩატბოტების გამოყენებას განსხვავებული აზრის ჩასახშობად გეგმავს.

ოთხშაბათს, ხელოვნური ინტელექტის ყველა მსხვილი კომპანიის CEO-მ მიიღო წერილები, რომლებშიც მათ დონალდ ტრამპის „ანტი-ვოუქ“ AI ბრძანებულების წინააღმდეგ ბრძოლისკენ მოუწოდებენ.

ტრამპის აღმასრულებელი ბრძანებულება მოითხოვს, რომ ნებისმიერმა AI კომპანიამ, რომელსაც ფედერალურ მთავრობასთან კონტრაქტის დადება სურს, დაფინანსების მოსაპოვებლად ორი პირობა დააკმაყოფილოს. პირველი, მათ უნდა დაამტკიცონ, რომ მათი AI სისტემები „სიმართლის მაძიებელია“ — შედეგები ეფუძნება „ისტორიულ სიზუსტეს, მეცნიერულ კვლევასა და ობიექტურობას“. მეორე, მათ უნდა გაწვრთნან AI მოდელები, რომ იყვნენ „ნეიტრალურები“, რაც ბუნდოვნად განისაზღვრება, როგორც DEI-ს (მრავალფეროვნება, თანასწორობა და ინკლუზიურობა), „დოგმების“ ან სხვა „პარტიული თუ იდეოლოგიური შეფასებების“ არმქონე.

ბრძანების გამოცხადებისას ტრამპმა განაცხადა, რომ აშშ-ის გამარჯვება AI რბოლაში ლიბერალური მიკერძოების აღმოფხვრაზეა დამოკიდებული და დასძინა: „ერთხელ და სამუდამოდ, ჩვენ ვიშორებთ „ვოუქს“ (woke)“.

სენატორმა ედ მარკიმ (დემოკრატი, მასაჩუსეტსი) რესპუბლიკელები ფაქტებზე და არა გრძნობებზე დაფუძნებული პოლიტიკის გატარებაში დაადანაშაულა. მან ტექ-გიგანტების — Alphabet-ის, Anthropic-ის, Meta-ს, Microsoft-ის, OpenAI-სა და xAI-ს — ხელმძღვანელები გააფრთხილა, რომ ტრამპის AI-დღის წესრიგი არის „ავტორიტარული ძალაუფლების ხელში ჩაგდების მცდელობა“, რომელიც მიზნად ისახავს „განსხვავებული აზრის ჩახშობას“ და არის როგორც „საშიში“, ისე „აშკარად არაკონსტიტუციური“.

მარკის არგუმენტით, მაშინაც კი, თუ კომპანიების AI მოდელები აშკარად მიკერძოებულია, „რესპუბლიკელები იყენებენ სახელმწიფო ძალაუფლებას, რათა კერძო კომპანიებზე ზეწოლა მოახდინონ და აიძულონ, მიიღონ გარკვეული პოლიტიკური შეხედულებები“, რაც, მისი თქმით, კონსტიტუციის პირველი შესწორების აშკარა დარღვევაა.

„ამ ტიპის ჩარევა კერძო სიტყვაში არის ზუსტად ის მიზეზი, რის გამოც აშშ-ის კონსტიტუციას აქვს პირველი შესწორება,“ — წერს მარკი.

Grok-ის სკანდალი და რესპუბლიკელთა თვალთმაქცობა

მარკიმ ასევე მიუთითა თვალთმაქცობაზე, რომელიც ტრამპის ბრძანებას ახასიათებს. ის „აიგნორებს კიდევ უფრო აღმაშფოთებელ მტკიცებულებებს“, რომლებიც ეწინააღმდეგება მტკიცებას, რომ AI „ვოუქ“ იდეოლოგიაზეა გაწვრთნილი. მაგალითად, xAI-ს დამფუძნებელმა, ილონ მასკმა, ღიად დაადასტურა, რომ Grok-ი უფრო მემარჯვენე შეხედულებების მატარებლად გაწვრთნეს.

„2025 წლის 1 მაისს, Grok-მა — xAI-ს ჩატბოტმა — აღიარა, რომ „xAI ცდილობდა, გავეწვრთენი მემარჯვენეებისთვის მოსაწონად“,“ — წერს მარკი. „OpenAI-ს ChatGPT-ს ან Google-ის Gemini-ს რომ ეპასუხა, თითქოს ის მემარცხენეებისთვის მოსაწონად გაწვრთნეს, რესპუბლიკელი კონგრესმენები აღშფოთდებოდნენ და გამოძიებას დაიწყებდნენ. ამ შემთხვევაში კი, ისინი დუმდნენ.“

ამ ზაფხულის დასაწყისში, Grok-მა მსოფლიო შოკში ჩააგდო, როდესაც მასკმა მისი განახლება სავარაუდო ლიბერალური მიკერძოების აღმოსაფხვრელად სცადა. გაუწონასწორებელმა ჩატბოტმა შეურაცხმყოფელი პასუხების გენერირება დაიწყო, მათ შორის ანტისემიტური პოსტები, რომლებიც ჰიტლერს აქებდა, და საკუთარ თავს „მექაჰიტლერი“ უწოდა.

თუმცა, ამ აშკარა მიკერძოებას ხელი არ შეუშლია პენტაგონისთვის, xAI-სთან 200 მილიონი დოლარის ფედერალური კონტრაქტი გაეფორმებინა. პენტაგონის წარმომადგენელმა განაცხადა, რომ „ანტისემიტიზმის ეპიზოდი xAI-ს დისკვალიფიკაციისთვის საკმარისი არ იყო“, ნაწილობრივ იმიტომ, რომ „რამდენიმე მოწინავე AI მოდელს საეჭვო შედეგები ჰქონდა“.

ბრძანება, რომლის შესრულებაც შეუძლებელია

ექსპერტები თანხმდებიან, რომ ტრამპის ბრძანება, სავარაუდოდ, არაკონსტიტუციური ან სხვაგვარად უკანონოა. ჩიკაგოს უნივერსიტეტის სამართლის პროფესორის, ჟენევიევ ლაკიერის თქმით, სასამართლოებმა, შესაძლოა, ბრძანება „არაკონსტიტუციურ ზეწოლად“ მიიჩნიონ.

ორენ ეციონი, AI-კვლევითი არაკომერციული ორგანიზაციის, Allen Institute for Artificial Intelligence-ის ყოფილი CEO, CNN-თან საუბარში აღნიშნავს, რომ ტრამპის „ანტი-ვოუქ“ AI ბრძანება, შესაძლოა, ეწინააღმდეგებოდეს მისივე AI-ს სამოქმედო გეგმის მთავარ პრიორიტეტს — აშშ-ში AI ინოვაციების დაჩქარებას — და რეალურად შეაფერხოს ინოვაცია.

თუ AI დეველოპერებს გაუჭირდებათ ისეთი „ნეიტრალური“ შედეგების შექმნა, რასაც ტრამპის ადმინისტრაცია ითხოვს — ტექნიკური გამოწვევა, რომელიც, ექსპერტების აზრით, მარტივი არ არის — ამან, შესაძლოა, მოდელების განვითარება შეანელოს.

თავად ტრამპიც კი აღიარებს AI-ს სამოქმედო გეგმაში, რომ „მოწინავე AI სისტემების შიდა მუშაობის პრინციპები ცუდად არის გაგებული“ და მოწინავე ტექნოლოგებსაც კი არ შეუძლიათ ახსნან, „თუ რატომ აგენერირებს მოდელი კონკრეტულ შედეგს“.

სამოქალაქო თავისუფლებების ჯგუფის, Center for Democracy and Technology-ის, ვიცე-პრეზიდენტი სამირ ჯაინი პროგნოზირებს, რომ „ანტი-ვოუქ“ AI-დღის წესრიგი დააწესებს „ძალიან ბუნდოვან სტანდარტს, რომლის დაკმაყოფილებაც პროვაიდერებისთვის შეუძლებელი იქნება“.

ITNEWS-ის მეგობარი ვებ-გვერდია ITJOBS.GE. ITJOBS.GE-ზე ორგანიზაციებს და ფიზიკურ პირებს, აქვთ საშუალება განათავსონ როგორც ვაკანსები, ტრენინგები და ივენთები ასევე კონკრეტული Tech დავალებები, რისთვისაც ეძებენ დეველოპერებს, დიზაინერებს, სეო სპეციალისტებს და ა.შ. ITJOBS.GE - იპოვე დასაქმების საუკეთესო შესაძლებლობები ან გამოაქვეყნე ვაკანსია / დავალება და მიაწვდინე ხმა სასურველ აუდიტორიას.