სარაკეტო რეპორტაჟი: SpaceX-ი საკუთარ საწვავს შექმნის, ჩინეთს კი უდიდესი გასაშვები ბაქანი ექნება
ამ კვირის სარაკეტო რეპორტაჟში: Apollo-Soyuz-ის 50 წლის იუბილე, ევროპის ახალი გამშვები სისტემების კონკურსის დეტალები, SpaceX-ის გეგმები Starbase-ზე, ULA-ს Vulcan-ის პროგრესი და სხვა სიახლეები კოსმოსური ინდუსტრიიდან.
United Launch Alliance-ი მესამე Vulcan რაკეტის აწყობას მეორედ იწყებს.
კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება „სარაკეტო რეპორტაჟის“ 8.02 გამოცემაში! ღირს, ერთი წუთით შევჩერდეთ და კოსმოსური ფრენების ისტორიაში მომავალ კვირას დაგეგმილი მნიშვნელოვანი იუბილე აღვნიშნოთ. ორმოცდაათი წლის წინ, 1975 წლის 15 ივლისს, NASA-მ ფლორიდიდან Apollo-ს კოსმოსური ხომალდით სამკაციანი ეკიპაჟი გაუშვა, ყაზახეთიდან კი ორი რუსი კოსმონავტი აფრინდა, რათა ორი დღის შემდეგ დაბალ დედამიწისპირა ორბიტაზე ერთმანეთს შეერთებოდნენ. ეს იყო აშშ-რუსეთის პირველი ერთობლივი პილოტირებული კოსმოსური მისია, რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა დაძაბულ, მაგრამ მტკიცე პარტნიორობას საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე (ISS). ISS-ზე ოპერაციები 2030 წელს უნდა დასრულდეს და ამ ორი ერს სადგურის ექსპლუატაციიდან გამოყვანის შემდეგ კოსმოსში პარტნიორობის გაგრძელების სერიოზული პერსპექტივები არ გააჩნია.
ევროპის გამშვები სისტემების კონკურსანტების შეფასება. ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ (ESA) ხუთი კოსმოსური სტარტაპი შეარჩია 169 მილიონ ევრომდე ($198 მილიონი) დაფინანსების მისაღებად, რათა შექმნან Arianespace-ის ალტერნატივები, — იტყობინება Ars-ი. ESA-ს მიერ შერჩეული ხუთი კომპანიაა: Isar Aerospace, MaiaSpace, Rocket Factory Augsburg, PLD Space და Orbex. ამ კომპანიებიდან მხოლოდ Isar Aerospace-ს უცდია რაკეტის ორბიტაზე გაშვება, თუმცა მისი Spectrum რაკეტა მარტში, ნორვეგიიდან სატესტო ფრენისას, აფრენიდან რამდენიმე წამში ჩამოვარდა. არცერთ კომპანიას არ აქვს ESA-ს კონტრაქტის ან დაფინანსების გარანტია. საბოლოო გადაწყვეტილებები ნოემბერში, ESA-ს მინისტრთა საბჭოს სხდომის შემდეგ გახდება ცნობილი.
მოდით, შევაფასოთ ისინი... Ars Technica-ს კოსმოსურმა რეპორტიორებმა ევროპული გაშვების კონკურსის ხუთი რჩეული დაალაგეს იმის მიხედვით, თუ რამდენად სავარაუდოა, რომ ორბიტას მიაღწევენ. სიის სათავეში მიუნხენში დაფუძნებული Isar Aerospace-ი მოხვდა, როგორც ჯგუფში ყველაზე კარგად დაფინანსებული კომპანია. მეორე ადგილზეა პარიზში დაფუძნებული MaiaSpace, რომელიც ArianeGroup-ის მხარდაჭერით სარგებლობს და ნაწილობრივ მრავალჯერადი გამოყენების რაკეტას გეგმავს. Rocket Factory Augsburg-ი, კიდევ ერთი გერმანული კომპანია, მესამე ადგილზეა, მას შემდეგ, რაც გასულ წელს მისი პირველი რაკეტა სატესტო სტენდზე აფეთქდა. ესპანური სტარტაპი PLD Space მეოთხეა, სიას კი ბრიტანული Orbex-ი ასრულებს.
იაპონური Interstellar Technologies-ი დამატებით თანხებს იზიდავს. Interstellar Technologies-მა 8.9 მილიარდი იენი ($61.8 მილიონი) მოიზიდა თავისი Zero რაკეტის განვითარების დასაჩქარებლად, — იტყობინება Space News. მეთანზე მომუშავე Zero რაკეტა შექმნილია 1 მეტრული ტონა ტვირთის დაბალ დედამიწისპირა ორბიტაზე გასატანად. სამწუხარო ამბავი ის არის, რომ კომპანიამ Zero რაკეტის სადებიუტო ფრენა 2027 წლამდე გადადო.
კორეული სტარტაპი მეორე საფეხურის ტესტირებას ასრულებს. სამხრეთ კორეულმა კომპანია Innospace-მა განაცხადა, რომ კიდევ ერთი ნაბიჯი გადადგა თავისი Hanbit-Nano რაკეტის წლის ბოლომდე გასაშვებად და მეორე საფეხურის საკვალიფიკაციო ტესტირება დაასრულა, — იტყობინება Aviation Week & Space Technology. Hanbit-Nano რაკეტა შექმნილია დაახლოებით 90 კგ ტვირთის მზის-სინქრონულ ორბიტაზე გასატანად.
ორი კომპანია დუბაიში მოულოდნელ ალიანსს ქმნის. ორმა გერმანელმა მეწარმემ ძალები გააერთიანა რუს ემიგრანტთა გუნდთან, რომლებსაც კოსმოსის ისტორიაში დიდი გამოცდილება აქვთ, რათა შეიმუშაონ რაკეტა გამოთვლითი AI მოდელების გამოყენებით, — იტყობინება Payload. „სტრატეგიული პარტნიორობა“ შედგა LEAP 71-ს, AI-ზე დაფუძნებულ დიზაინის სტარტაპსა და Aspire Space-ს, კომპანიას შორის, რომელიც საბჭოთა ინჟინრის შვილმა დააარსა. კომპანიები დუბაიში დაფუძნდებიან და მიზნად ისახავენ ახალი, დიდი, მრავალჯერადი გამოყენების რაკეტის შემუშავებას.
რუსეთი ISS-ის მომმარაგებელ ხომალდს უშვებს. რუსულმა „პროგრესის“ მომმარაგებელმა ხომალდმა 3 ივლისს, ყაზახეთში, ბაიკონურის კოსმოდრომიდან აიღო სტარტი „სოიუზ-2.1ა“ რაკეტის თავზე, — იტყობინება NASASpaceflight. 2,625 კგ ტვირთითა და საწვავით დატვირთული ხომალდი ორი დღის შემდეგ საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურს ავტომატურად შეუერთდა. ეს იყო რუსული რაკეტის მერვე ორბიტალური გაშვება წელს.
ჩინური რაკეტა პირველ გაშვებას უახლოვდება. ჩინური კომერციული კომპანია Orienspace-ი თავისი Gravity-2 რაკეტის დებიუტს 2025 წლის ბოლოსთვის ისახავს მიზნად, პირველი საფეხურის ძრავის ბოლოდროინდელი წარმატებული ტესტირების შემდეგ, — იტყობინება Space News. Gravity-2 საკმაოდ დიდი რაკეტაა, რომელიც SpaceX-ის Falcon 9-ის სიმაღლისაა და შეძლებს 21.5 მეტრული ტონა ტვირთის დაბალ დედამიწისპირა ორბიტაზე გატანას.
სენატორი ტეხასს კოსმოსური შატლის მოპარვის მცდელობაში ადანაშაულებს. პოლიტიკურმა მცდელობამ, კოსმოსური შატლი Discovery სმითსონის ინსტიტუტიდან წაეღოთ და ტეხასში გამოეფინათ, ხუთშაბათს წინააღმდეგობას წააწყდა, როდესაც აშშ-ის სენატორმა ამ ქმედების ხარჯები ეჭვქვეშ დააყენა, — იტყობინება Ars-ი. „ეს გადატანა არ არის. ეს ძარცვაა“, — განაცხადა სენატორმა Dick Durbin-მა. რესპუბლიკელმა სენატორებმა John Cornyn-მა და Ted Cruz-მა, აპრილში წარადგინეს კანონპროექტი, რომელიც Discovery-ს ვირჯინიიდან ჰიუსტონში გადატანას ითვალისწინებდა და ამისთვის 85 მილიონი დოლარის გამოყოფას ითხოვდნენ.
Starbase-ი სულ უფრო იზრდება. კამერონის ოლქმა, ტეხასში, SpaceX-ს ჰაერის გამყოფი საწარმოს აშენებაზე მწვანე შუქი აუნთო, რომელიც რეგიონის ქვიშის დიუნებიდან 300 ფუტზე ნაკლებ მანძილზე განთავსდება, — იტყობინება Texas Tribune. ეს ქარხანა გამოყოფს ჰაერს აზოტად და ჟანგბადად. SpaceX-ი თხევად ჟანგბადს სარაკეტო საწვავად, ხოლო თხევად აზოტს ტესტირებისა და ოპერაციებისთვის იყენებს.
ULA მესამე Vulcan რაკეტას აწყობს. ბოლოდროინდელი Atlas V-ის გაშვებიდან სულ რაღაც ერთი კვირის შემდეგ, United Launch Alliance-მა Vulcan-ის ამჩქარებელი ფლორიდაში, კეიპ კანავერალის კოსმოსური ძალების სადგურის ვერტიკალური ინტეგრაციის ობიექტში 2 ივლისს გადაიტანა, რათა თავისი პირველი, სერტიფიკაციის შემდგომი Vulcan რაკეტის აწყობა დაეწყო, — იტყობინება Spaceflight Now. მომავალი გაშვება ULA-ს ახალი რაკეტის პირველი ოპერატიული ფრენა იქნება, რომელზეც აშშ-ის სამხედრო ორი ტვირთი იქნება განთავსებული.
პროგრესი ჩინეთის მთვარის რაკეტაზე. ჩინეთის მიერ დასახული ვადა, 2030 წლისთვის ასტრონავტების მთვარეზე დასმა, სულ რაღაც ხუთი წლითაა დაშორებული და ჩვენ უკვე ვხედავთ გარკვეულ პროგრესს. Long March 10 რაკეტის — მასიური ხომალდის, რომელსაც ჩინეთი თავისი პირველი ეკიპაჟების მთვარისკენ გასაშვებად გამოიყენებს — გასაშვები ბაქნის მშენებლობა კარგად მიმდინარეობს.
ბოლოდროინდელი სამი გაშვება
11 ივლისი: Electron | JAKE 4 | უოლოპსის საფრენი ობიექტი, ვირჯინია | 23:45 UTC 13 ივლისი: Falcon 9 | Dror 1 | კეიპ კანავერალის კოსმოსური ძალების სადგური, ფლორიდა | 04:31 UTC 14 ივლისი: Falcon 9 | Starlink 15-2 | ვანდენბერგის კოსმოსური ძალების ბაზა, კალიფორნია | 02:27 UTC
ITNEWS-ის მეგობარი ვებ-გვერდია ITJOBS.GE. ITJOBS.GE-ზე ორგანიზაციებს და ფიზიკურ პირებს, აქვთ უფლება განათავსონ როგორც ვაკანსიები, ტრენინგები და ივენთები ასევე კონკრეტული Tech დავალებები, რისთვისაც ეძებენ დეველოპერებს, დიზაინერებს, სეო სპეციალისტებს და ა.შ. ITJOBS.GE - იპოვე დასაქმების საუკეთესო შესაძლებლობები ან გამოაქვეყნე ვაკანსია / დავალება და მიაწვდინე ხმა სასურველ აუდიტორიას.
გაზიარება
როგორია თქვენი რეაქცია?
მოწონება
0
არ მომწონს
0
სიყვარული
0
სასაცილო
0
გაბრაზებული
0
მოწყენილი
0
ვაუ
0
