ვინ ჩაანაცვლებს Arianespace-ს? — ევროპის 5 რჩეული კოსმოსური სტარტაპის მიმოხილვა

ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ (ESA) 5 სტარტაპი შეარჩია, რომლებიც Arianespace-ის კონკურენტები უნდა გახდნენ. მიმოვიხილავთ Isar Aerospace-ს, MaiaSpace-ს, RFA-ს, PLD Space-სა და Orbex-ს და ვაფასებთ მათ შანსებს

ივლ 14, 2025 0 11

საკითხავ სიაში დამატება

ვინ ჩაანაცვლებს Arianespace-ს? — ევროპის 5 რჩეული კოსმოსური სტარტაპის მიმოხილვა

ევროპა სტაგნაციურ გაშვების ბაზარზე კონკურენციის წასახალისებლად კიდევ ერთ ნაბიჯს დგამს.

საუკეთესო ტექნოლოგიური კომპანიები გეძებენ!

ეწვიე ITJobs.ge-ს

საუკეთესო ტექნოლოგიური კომპანიები გეძებენ!

ეწვიე ITJobs.ge-ს

ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ (ESA) ხუთი კოსმოსური სტარტაპი შეარჩია, რომლებიც 169 მილიონ ევრომდე (198 მილიონი დოლარი) დაფინანსების მიღების კანდიდატები გახდებიან, რათა შექმნან კონტინენტის მოქმედი გაშვების სერვისების პროვაიდერის, Arianespace-ის, ალტერნატივები.

ESA-ს მიერ შერჩეული ხუთი კომპანიაა: Isar Aerospace, MaiaSpace, Rocket Factory Augsburg, PLD Space და Orbex. ამ კომპანიებიდან მხოლოდ ერთს, Isar Aerospace-ს, უცდია რაკეტის ორბიტაზე გაშვება. Isar-ის რაკეტა Spectrum-მა მარტში, ნორვეგიიდან სატესტო ფრენისას, აფრენიდან რამდენიმე წამში განიცადა კატასტროფა.

არცერთ ამ კომპანიას არ აქვს ESA-ს კონტრაქტის ან დაფინანსების გარანტია. მომდევნო რამდენიმე თვის განმავლობაში, ევროპის კოსმოსური სააგენტო და ხუთი კომპანია ევროპის მთავრობებთან დაფინანსების მოსაპოვებლად მოლაპარაკებებს გამართავენ, რომელიც ნოემბერში, ESA-ს მინისტრთა საბჭოს სხდომაზე დასრულდება. სწორედ მაშინ დაადგენენ ESA-ს წევრი სახელმწიფოები სააგენტოს ბიუჯეტს, სულ მცირე, მომდევნო ორი წლის განმავლობაში. მხოლოდ ამის შემდეგ იქნება ESA მზად, ხელი მოაწეროს სავალდებულო ხელშეკრულებებს.

პრესრელიზში ESA-მ ხუთ კომპანიას „წინასწარ შერჩეული კანდიდატები“ უწოდა კონკურსში, რომელიც ითვალისწინებს ESA-ს მხარდაჭერას გაშვების კონტრაქტებისა და დემონსტრაციის სახით, რათა კომპანიებმა განახლებული რაკეტებით უფრო მძიმე ტვირთების ორბიტაზე გატანის შესაძლებლობა აჩვენონ.

ბიზნესის კეთების ახალი გზა

ამ კონკურსში ESA გვერდს უვლის წესს, რომელიც სააგენტოს თითქმის ყველა სხვა პროგრამას არეგულირებს. ეს პოლიტიკა, ცნობილი როგორც „გეოგრაფიული დაბრუნება“, ESA-ს წევრ სახელმწიფოებს სამრეწველო კონტრაქტების გარანტიას აძლევს იმ ფულის დონის შესაბამისად, რომელსაც ისინი თითოეულ პროექტში დებენ. ამის ყველაზე აშკარა მაგალითია ევროპის Ariane-ის რაკეტების ოჯახი, რომლის განვითარებაც უმეტესად საფრანგეთმა დააფინანსა, მეორე ადგილზე კი გერმანია იყო. შესაბამისად, რაკეტა Ariane 6-ის ძირითადი საფეხური და ძრავები საფრანგეთში იწარმოება, მისი ზედა საფეხური კი — გერმანიაში.

ევროპის კოსმოსური სააგენტოს წარმომადგენლებმა „გეოგრაფიული დაბრუნების“ წესი დაასახელეს ESA-ს პროექტების, მათ შორის Ariane 6-ის, დაგვიანებისა და ხარჯების გადაჭარბების მიზეზად. არსებითად, ეს პოლიტიკა ESA-ს აიძულებს, კონტრაქტორები იმ ქვეყნებში შეარჩიოს, რომლებიც პროგრამას აფინანსებენ, მიუხედავად იმისა, სთავაზობენ თუ არა ისინი ყველაზე სანდო ან ეფექტურ გადაწყვეტას.

MaiaSpace-ის რაკეტის აფრენა სამხრეთ ამერიკაში, გვიანას კოსმოსური ცენტრის ყოფილი „სოიუზის“ გასაშვები ბაქნიდან. მხატვრის კონცეფცია.

ევროპული გაშვების კონკურსით, ESA ამ პოლიტიკას ძირეულად ცვლის — ჯერ საუკეთესო კონტრაქტორებს არჩევს, შემდეგ კი მათი ქვეყნების მთავრობებს მიმართავს პროგრამისთვის დაფინანსების უზრუნველსაყოფად.

ESA-ს მიერ შერჩეული ორი კანდიდატი გერმანიიდანაა: Isar Aerospace, რომელიც მიუნხენშია დაფუძნებული და მცირე, ორსაფეხურიან ორბიტალურ რაკეტას, Spectrum-ს, ქმნის, და Rocket Factory Augsburg, რომელიც Spectrum-ის მსგავსი შესაძლებლობების რაკეტა RFA One-ს ავითარებს.

MaiaSpace საფრანგეთში დაფუძნებული Arianespace-ის მშობელი კომპანიის, ArianeGroup-ის, საკუთრებაა. ესპანური კომპანია PLD Space ქმნის რაკეტას Miura 5 და 2023 წელს პირველი თხევადსაწვავიანი რაკეტა სუბორბიტალურ სატესტო ფრენაზე გაუშვა. გაერთიანებულ სამეფოში დაფუძნებული Orbex მუშაობს რაკეტაზე Prime. ხუთივე კომპანიის რაკეტები ამჟამად მცირე თანამგზავრების გაშვების ბაზარზეა ორიენტირებული.

Ars Technica-ს რეიტინგი

მოდით, თვალი გადავავლოთ ხუთივე კანდიდატს. ჩვენ მათ დავალაგებთ იმის მიხედვით, თუ რამდენად სავარაუდოა, რომ ორბიტას მიაღწევენ, Ars Technica-ს კოსმოსური რეპორტიორების შეფასებით.

Isar Aerospace: Isar Aerospace-ი ჩვენი სიის სათავეშია, რადგან ის ჯგუფში პირველი კომპანიაა, რომელმაც ამ წლის დასაწყისში ორბიტალური კლასის რაკეტა გაუშვა. Isar Aerospace-ი ყველაზე კარგად დაფინანსებული ევროპული სარაკეტო სტარტაპია, რომელმაც 2018 წელს დაარსებიდან 550 მილიონ ევროზე მეტი ($645 მილიონი) მოიზიდა. Isar-ის რაკეტა Spectrum-ს შეუძლია 1 მეტრული ტონა ტვირთის დაბალ დედამიწისპირა ორბიტაზე გატანა. მარტის წარუმატებელი გაშვების შემდეგ, Isar-ი აცხადებს, რომ მეორე და მესამე Spectrum რაკეტებს აწყობს და 2025 წლის ბოლომდე ნორვეგიაში, ანდოიას კოსმოსურ პორტში, გაშვების ბაქანზე დაბრუნებას გეგმავს.

MaiaSpace: ხუთ კანდიდატს შორის, პარიზში დაფუძნებული MaiaSpace ყველაზე წინ არის მრავალჯერადი გამოყენების რაკეტის შემუშავების გზაზე. კომპანიის რაკეტა, სახელად Maia, შექმნილია დასაბრუნებელი და მრავალჯერადი გამოყენების ამჩქარებლით. 2022 წელს დაარსებული MaiaSpace 100%-ით ArianeGroup-ის საკუთრებაა, ერთადერთი არსებული კომპანიისა ევროპაში, რომელსაც თხევადსაწვავიანი ორბიტალური რაკეტა აქვს შემუშავებული. კომპანია მიზნად ისახავს პირველი Maia რაკეტის გაშვებას მომავალ წელს, საფრანგეთის გვიანაში მდებარე ძველი „სოიუზის“ გაშვების ბაქნიდან.

Rocket Factory Augsburg: ჩვენს სიაში მესამეა Rocket Factory Augsburg, რომელიც გეგმავს სამსაფეხურიანი რაკეტის, RFA One-ის, შექმნას. კომპანია იმედოვნებდა, რომ პირველ რაკეტას გასული წლის ბოლომდე გაუშვებდა, მაგრამ მისი პირველი RFA One რაკეტის ამჩქარებელი გასული წლის აგვისტოში, შოტლანდიის SaxaVord-ის კოსმოსურ პორტში, სატესტო სტენდზე ხანძრის გაჩენის შემდეგ განადგურდა. ეს კი კომპანიის 2025 წლის ბოლომდე გაშვების მიზანს ეჭვქვეშ აყენებს.

PLD Space: PLD Space ჩვენს სიაში მეოთხე ადგილზეა. ესპანეთში დაფუძნებულმა კომპანიამ პირველი სუბორბიტალური გაშვება 2023 წლის ოქტომბერში იზეიმა. გასულ თვეს PLD Space-მა ხელი მოაწერა კონტრაქტს საფრანგეთის კოსმოსურ სააგენტოსთან (CNES), რათა დაიწყოს სამშენებლო სამუშაოები Miura 5-ის გაშვების ბაქანზე საფრანგეთის გვიანაში, პირველი ფრენის მიზნით მომავალ წელს. 2011 წელს დაარსებულმა PLD Space-მა დღემდე 160 მილიონ ევროზე მეტი ($188 მილიონი) მოიზიდა, მაგრამ კომპანიას მაღალი საკრედიტო დავალიანება აქვს, რადგან მისი ფულადი სახსრების ნახევარი სესხებიდან მოდის.

Orbex: ერთი შეხედვით, ESA-ს მიერ Orbex-ის არჩევა ცოტა დამაბნეველია. რაკეტა, რომელზეც Orbex-ი თითქმის ათი წელია მუშაობს, ჯერ კიდევ შორსაა გაშვების ბაქნისგან და გასულ წელს, გაერთიანებულ სამეფოში დაფუძნებულმა კომპანიამ თავის ძირითად გაშვების ადგილზე მშენებლობაზე უარი თქვა. პირველი Prime რაკეტის გაშვებამდე მინიმუმ ერთი წელია დარჩენილი, მაგრამ Orbex-ი ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში რაკეტის განვითარების სტატუსის შესახებ მწირ ინფორმაციას ავრცელებს. კომპანიის მიერ დღემდე მოზიდული დაახლოებით 130 მილიონი ფუნტი სტერლინგი ($177 მილიონი) საკმარისი არ არის. თუ ის ESA-სგან ფულს მიიღებს, ეს იქნება მაშველი რგოლი, რომელმაც, შესაძლოა, კომპანია წარუმატებლობისგან იხსნას.

ITNEWS-ის მეგობარი ვებ-გვერდია ITJOBS.GE. ITJOBS.GE-ზე ორგანიზაციებს და ფიზიკურ პირებს, აქვთ უფლება განათავსონ როგორც ვაკანსიები, ტრენინგები და ივენთები ასევე კონკრეტული Tech დავალებები, რისთვისაც ეძებენ დეველოპერებს, დიზაინერებს, სეო სპეციალისტებს და ა.შ. ITJOBS.GE - იპოვე დასაქმების საუკეთესო შესაძლებლობები ან გამოაქვეყნე ვაკანსია / დავალება და მიაწვდინე ხმა სასურველ აუდიტორიას.